Maoussi: Bir Fare, Bir Mülteci ve Paris’in Dar Dairelerinde Sarsılan Büyük Önyargılar

Paris’in o kendine has, biraz gri ama her zaman romantize edilen dar sokaklarında, küçücük bir daireye sığmaya çalışan iki farklı dünya hayal edin. Bir yanda modern Fransız kadını Babette, diğer yanda ise hayata tutunmaya çalışan Kongolu mülteci Edo. Bu iki zıt karakteri aynı çatının altında birleştiren şey ise ne aşk ne de tesadüf; laboratuvardan kaçan, minik ama devasa bir kaosun fitilini ateşleyen Maoussi adındaki bir fare.

Charlotte Schioler’in hem yazdığı, hem yönettiği hem de başrolünde devleştiği Maoussi, 2024’ün bağımsız sinema kanadından gelen, sessiz sedasız ama bir o kadar da gürültülü bir “kültürel çatışma” güzellemesi. 8 festival ödülüyle taçlanan bu yapım, mülteci krizine ve modern ilişkilere o kadar içten ve absürt bir yerden bakıyor ki, izledikten sonra aklınızda kalan sadece bir fare değil, insanlığın birbirine olan o tuhaf ve bazen komik önyargıları oluyor.

Beklenmedik Bir Misafir ve Kaosun Şiirselliği

Filmin hikayesi aslında çok basit bir temel üzerine kurulu: Beklenmedik bir ev arkadaşlığı. Ancak Babette ve Edo’nun hikayesini özel kılan, Charlotte Schioler’in “aşkın ve aile olmanın varsayımları” üzerine kurduğu o keskin kara mizah. Paris’in kalbindeki o dar daire, aslında günümüz Fransa’sının ve hatta Avrupa’sının bir mikro-kozmosu gibi.

Edo, mülteci olmanın getirdiği o görünmez yüklerle omuzları ağırlaşmış bir adam; Babette ise kendi kültürel balonunda yaşayan, aşk ve ebeveynlik konusunda kalıplaşmış beklentilere sahip bir kadın. Kaçak laboratuvar faresi Maoussi daireye daldığında, bu ikiliyi sadece fareyi yakalamaya değil, aynı zamanda birbirlerinin hayatlarına, korkularına ve hayallerine bakmaya zorluyor. Fare burada sadece bir hayvan değil; iletişimsizliğin, korkuların ve birbirimize karşı beslediğimiz o sessiz önyargıların bir sembolü haline geliyor.

Kara Mizahın Ardındaki İnsanlık ve Mülteci Gerçeği

Maoussi’yi sıradan bir komedi filminden ayıran en büyük özellik, mülteci deneyimini dramatize etmek yerine onu “insanileştirmesi”. Çoğu zaman politik tartışmaların öznesi olan “mülteci” figürü, bu filmde Edo karakteriyle kanlı canlı, hataları olan, aşık olabilen ve korkan bir bireye dönüşüyor.

Film, “2024 yılında aşk ve ebeveynlik nasıl görünmeli?” sorusunu sorarken, farklı dünyaların insanlarının birbirine ne kadar yabancı ama bir o kadar da benzer olduğunu gösteriyor. Kültürel yanlış anlaşılmalar bazen kahkahalar atmanıza neden olurken, bir sonraki sahnede Edo’nun geçmişine ya da Babette’in yalnızlığına dair bir detay kalbinizi sızlatabiliyor. Schioler, bu dengeyi o kadar hassas bir şekilde kurmuş ki, film asla didaktik ya da “ders verici” bir tona bürünmüyor. Aksine, sizi o küçük dairenin içinde, karakterlerin yanındaki koltuğa oturtuyor.

Charlotte Schioler: Bir Kişisel Vizyonun Zaferi

Filmin mutfağındaki isim olan Charlotte Schioler, tam anlamıyla bir “auteur” performansı sergiliyor. Hem senaryoyu yazıp hem yönetmen koltuğuna oturması, hem de başrolü üstlenmesi filmin her saniyesinde hissedilen o bütüncül vizyonu sağlıyor. Schioler’in karakteri Babette üzerinden yaptığı o hafif “kendisiyle dalga geçen” tavır, filmin karanlık ama samimi atmosferini besliyor.

73 dakikalık bu kısa ama yoğun film, aslında sinemada “az ama öz” anlatımın ne kadar güçlü olabileceğine dair bir ders niteliğinde. Gereksiz yan hikayelerden arınmış, tamamen karakter odaklı ve atmosferik bu yapım, büyük bütçeli yapımların veremediği o samimiyeti sunuyor. 8 farklı festivalden zaferle dönmesi tesadüf değil; jüriler bu küçük filmdeki o kocaman yüreği ve dürüstlüğü ödüllendirdi.

Neden İzlemeli? Dağıtım Ağları Arasında Sıkışmış Bir Mücevher

Maoussi, şu ana kadar çok kısıtlı bir izleyici kitlesine ulaştı. IMDb üzerindeki az sayıdaki puanlama sizi yanıltmasın; bu film, dağıtım ağlarının devasa bütçeleri arasında sıkışıp kalmış, ancak keşfedilmeyi bekleyen bir “gizli mücevher.” Eğer;

• Fransız sinemasının o kendine has, hafif melankolik ama zeki tonunu seviyorsanız,

• Mülteci hikayelerine politikadan arınmış, tamamen insani bir açıdan bakmak istiyorsanız,

• Ve tabii ki absürt bir farenin koca bir hayatı nasıl değiştirebileceğine tanık olmak istiyorsanız, bu film tam size göre.

Maoussi bittiğinde, sadece minik bir farenin macerasını değil; sınırların, duvarların ve önyargıların aslında ne kadar kolay yıkılabileceğine dair bir umut kırıntısını da yanınızda götürüyorsunuz.