Craig Thompson, yirmi yıl önce yayımladığı ve otobiyografik çizgi roman türüne damgasını vuran “Blankets” (Battaniyeler) ile okuyucuların hafızasına kazınmıştı. Sanatçı, uzun bir aranın ardından şimdi de merakla beklenen yeni eseri “Ginseng Roots” (Ginseng Kökleri) ile karşımızda. Bu kitap, ilk bakışta Wisconsin’deki ginseng çiftliklerinde geçen, Thompson’ın kendi çocukluk ve ilk gençlik deneyimlerine odaklanan bir anı gibi görünse de, katmanları açıldıkça çok daha geniş bir keşif yolculuğuna dönüşüyor.
Thompson’ın anlatısına göre, Çin’e yaptığı bir seyahat sırasında, kariyerinde yaşadığı bir tıkanıklık ve arayış döneminde ginseng ile tanışması, bu projenin fitilini ateşlemiş. Ginseng Roots, kitapta adeta gözleri kocaman çizilmiş, sanatçıyı memleketi Marathon, Wisconsin’e ve uzun süredir uğramadığı o çiftliklere geri götüren bir rehber, bir nevi kişisel bir totem karakterine bürünüyor. Thompson’ın başlangıçta ginseng’i kitabın merkezine oturtma niyetinde olduğu, ancak yayıncısının yönlendirmesiyle insan hikayelerini daha fazla dahil ettiği bilgisi, eserin geçirdiği evrime dair önemli bir ipucu sunuyor. Zira Marathon, Amerika’daki ginseng endüstrisinin şaşırtıcı derecede derin ve köklü bir geçmişine sahip; öyle ki, Iroquois (İrokua) yerlilerinin, bin yıl önce Asya’dan gelen atalarının keşfettiği bu bitkiyi (Garent Oguen adıyla) tükettiği rivayet ediliyor.
İçerik zenginliği açısından “Ginseng Roots,” Thompson’ın bugüne kadarki en kapsamlı işlerinden biri olarak öne çıkıyor. Sanatçı, Joe Sacco gibi grafik gazetecilik alanının öncü isimlerinden aldığı ilhamla, sadece kişisel anılarını değil, aynı zamanda Wisconsin’deki ginseng çiftçilerinin gündelik mücadelelerini, ekonomik zorluklarını ve Trump dönemi politikalarının bu topluluk üzerindeki etkilerini de mercek altına alıyor. Bu yaklaşım, esere belgesel bir nitelik kazandırırken, okuyucuyu karmaşık sosyo-ekonomik dinamikler üzerine düşünmeye sevk ediyor.
Grafik anlatım ve sanatsal işçilik noktasında ise “Ginseng Roots,” Thompson’ın ustalığını bir kez daha kanıtladığı, olağanüstü bir başarı olarak nitelendirilebilir. Sanatçı, sayfaları basit birer kareleme birimi olarak değil, her biri kendi içinde katmanlı bir okuma deneyimi sunan, derinlikli kompozisyonlar olarak tasarlıyor. Paneller arasındaki akış, detaylardaki incelik ve Thompson’ın imzası haline gelen o akıcı çizgi kullanımı, esere adeta kişisel bir sanat enstalasyonunu geziyormuşçasına, yoğun ve çok katmanlı bir estetik duygu katıyor. Bu “kalabalık” estetik, okuyucuyu her bir sayfada yeni keşiflere davet eden bir görsel zenginlik sunuyor.
Ancak belirtmek gerekir ki, “Ginseng Roots” salt bir eğlence veya hızlı tüketim nesnesi değil. Aksine, okuyucunun üzerine eğilmesi, yavaş yavaş sindirmesi gereken, hem görsel hem de metinsel olarak yoğun ve bilgi dolu bir çalışma. Kitap, günümüz dünyasının karmaşıklıklarını, küresel ticaret ağlarını ve Trump gibi politik figürlerin yerel tarım ekonomileri üzerindeki dolaylı etkilerini de ele alarak önemli ve güncel sorular soruyor.
Thompson’ın kendisi de yeni kitabının “başka bir başarısızlık olma ve onu finansal olarak mahvetme potansiyelini taşıdığını” dürüstçe kabul ederken, bu riskli yolculuk ona aynı zamanda tarıma dayalı insan hikayelerinin derinliklerine inme ve ginseng gibi özgün bir bitkinin etrafında şekillenen karmaşık küresel ilişkiler ağını inceleme fırsatı sunuyor. “Ginseng Roots,” nihayetinde kişisel bir anı olmanın ötesine geçerek, bir bitkinin köklerinden yola çıkıp tarihe, kültüre, ekonomiye ve insan ruhunun direncine uzanan, etkileyici ve düşündürücü bir grafik başyapıt adayı.
Aklında bir şey mi var?
Yorumları göster / Yorum bırak