1960’larda Stewart Brand’in NASA’ya yönelttiği çok basit bir soru vardı:
“Neden hâlâ Dünyanın tümünü gösteren bir fotoğraf görmedik?”
Bu soru, hem çevreci hareketi hem de modern kültürel farkındalığı ateşleyen imgelerin yolunu açtı: ATS-3’ün dünyayı mavi bir küre olarak gösteren ilk fotoğrafı ve Bill Anders’ın Earthrise’ı… İnsanlığın kendine dışarıdan bakabildiği ilk anlar bunlardı.
Bugün, bu bakış açısı yetmiyor.
21. yüzyılın ekolojik krizleri artık gözle görülür dev felaketlerden çok daha sinsi:
mikroplastikler, iklim göçü, kimyasal izler, yavaş ilerleyen ısınma…
Tam da bu yüzden Alec Hanley Bemis, David Longstreth’in Song of the Earth projesinin yeni bir bakış sunduğunu söylüyor.
Fotoğrafın soyutladığı dünyayı, müzik yeniden somutlaştırıyor.
Doğa ile İnsan Arasında Çizilen Yeni Bir Çember
Song of the Earth, Dirty Projectors’ın lideri Longstreth ile Avrupa oda topluluğu s t a r g a z e arasında kurulan dev bir ortaklık. Neredeyse 40 müzisyenin yer aldığı bir albüm ama “orkestral ihtişam”dan çok, mikroskobik yakınlıklar hissediyoruz:
-
Bir piyanonun yürüyüşü
-
Bir saksofonun buğusu
-
Bir insan sesinin çatlak, nefesli varlığı
Özellikle “Spiderweb at Water’s Edge”, neredeyse bir sinek ağını izliyormuş gibi duyumsanan bir hassasiyet yaratıyor. Longstreth’in müziği dünyanın uzaydan görünüşünden değil, yaprağın üzerindeki ışıktan, suyun kıyısındaki kokudan başlıyor.
Mahler’in mirası, Ligeti’nin gölgesi ve pandemi sonrası çağın kaygısı
Albüm ismini Mahler’in Das Lied von der Erde’inden ödünç alıyor ama estetik olarak daha çok 2020’lerin kırılganlığına, kapanma döneminin düşüncelerine yaslanıyor.
Albümün içinde aniden beliren kozmik anlar da var:
Örneğin “Twin Aspens” bölümünde Phil Elverum (Mount Eerie), bir monolitle karşılaşmış gibi konuşuyor. Ama tüm bu kozmik açıklık yine insana geri dönüyor:
“And I saw the dream in the wide sky come in close.”
Yani dışarıya bakmak bile sonunda içe dönüşe çıkıyor.
Yeryüzünün Korkunç Gerçeği: “It is worse, much worse, than you think.”
Albümde bir kırılma noktası var:
“Uninhabitable Earth, Paragraph One”
David Wallace-Wells’in kitabından alınan metin, Longstreth’in sesiyle birleştiğinde modern dünyanın en sert gerçekle yüzleşiyor:
“Yavaş ilerleyen küresel ısınma bir peri masalıdır.”
Burada müzik, doğanın dinginliğiyle açılan hikâyeyi otoyol kenarındaki park yerine geri döndürüyor—tıpkı insanlığın kendi varoluş çelişkisi gibi.
İnsanlığın Küçük, Komik ve Korkutucu İzleri
Albüm boyunca insanlar, sanki bir manzaranın içine kazara düşmüş gibi beliriyor:
-
“Gimmie Bread” ve “Bank On” kapitalizmin saçmalıklarına eğiliyor.
-
“Opposable Thumbs”, bize tüm bu felaketin kökeni olarak ellerimizi hatırlatıyor.
Longstreth’in vizyonunda insan figürü; hem zararlı hem kırılgan, hem yaratıcı hem yıkıcı bir varlık olarak, çalılıklar arasından çıkıp hızla tekrar kayboluyor.
Pandeminin Açtığı Pencere: İçeriden Dışarıya, Dışarıdan İçeriye
Longstreth bu eseri pandemi sırasında yazıyor.
Bu yüzden Song of the Earth, bir tür zaman yolcusunun uyarısı gibi:
Bugünün sessiz felaketlerinin yarının yüksek sesli gerçeklerine dönüşeceğine dair bir fısıltı.
Alec Hanley Bemis’in söylediği gibi:
“Albüm bittiğinde kan, ter ve yağmur var.
Umut ise ancak hareket edersek mümkün.”
Apartman No:26 Yorumu
Song of the Earth, çağımız için yeni bir çevresel anlatı öneriyor:
-
Uzaydan bakan steril çevrecilik yerine,
-
Yere eğilen, yaprağa dokunan, derin nefes alan bir ekoloji.
Bu müzik, bir uyarı olmaktan çok bir hatırlatma:
Dünya uzaktan bakılacak bir imge değil; içinde yaşadığımız, parçası olduğumuz, hissettiğimiz bir organizma.
Ve belki de en çok bugün ihtiyacımız olan şey şu satırlarda saklı:
“Apocalypse is a phase.
It’s hope that saves the day.”
