Tarih çoğu zaman bize olduğu gibi değil, uydurulmuş hikâyelerle gelir.
Stass Shpanin, Forbidden Garden sergisinde tam da bu hikâyelerin kodlarını söküyor. Amerikan halk sanatı, Alman göçmenlerin 18. yüzyıldan kalma fraktur çizimleri ve yapay zekâ parçalanmaları… Hepsi sanatçının tuvalinde üst üste biniyor, glitch’lerle çarpılıyor, sonra da el emeğiyle yeniden inşa ediliyor.
Azerbaycan doğumlu, Philadelphia merkezli Shpanin, tarihin propaganda ile masal arasında gidip geldiğini iyi biliyor. “Ms. George Washington Jr.” tablosunda, çocuksuz Washington’a hayali bir kız çocuğu armağan ediyor, yanına birkaç kırmızı elma iliştiriyor. Çocuklukta baltayla kesilen kiraz ağacı masalının sahte saflığıyla oynuyor.
Bir başka tabloda, el sallayan bir fraktur figürü, çoğaltılmış yüzleri ve dev bir tavşan eşliğinde “Hi5” veriyor. Tarihin ciddiyetine glitch’li bir kahkaha. Ve serginin tek heykeli, Love Story: insan boyutunda bir papağan ile kadının kabartmasının yan yana geldiği iki mezar taşı. Bir aşk hikâyesi mi, yoksa bir tür parodi mi?
Shpanin’in Bahçesi, İncil’in yasak meyvesiyle, Amerikan sembollerinin kartal ve yılanlarıyla, folklorun melez yaratıklarıyla dolu. Bir günah bahçesi değil, daha çok hatırlamanın ve unutmanın nasıl manipüle edildiğini açığa çıkaran bir oyun alanı.
Renkler parlak, figürler ironik, hikâyeler katman katman: Tarihin bize sunduğu “resmî belgeler” aslında ne kadar güvenilir?
🔗 Apartman No:26 Notu: Shpanin’in bahçesi, geçmişin mitlerini bugünün glitch’leriyle suluyor. Masallar büyürken, hakikat gölgede kalıyor.
📍 Forbidden Garden – Plato Gallery, NYC
📅 4 Ekim 2025 kadar decam edecek