İstanbul’da sanat denince hâlâ akla ilk gelen yerler aynı kalıyor: Galata’daki kurumsallaşmış galeriler, Beyoğlu’nun nostaljik sergi salonları ya da büyük müzeler… Ancak şehir, bu sınırların çok ötesinde kaynıyor. Yeni kuşak sanatçılar, küratörler ve inisiyatifler; sanatı otoparklarda, bodrumlarda, terk edilmiş binalarda ya da çeperdeki mahallelerde yeniden tarif ediyor. İşte Apartman No:26 olarak kürate ettiğimiz İstanbul’un az bilinen ama en ilham verici alternatif sanat mekânları:
🎨 Sub Istanbul – Balat / Yavuz Sultan Selim Mahallesi
Bir bodrum katında başlayan yolculuk, şimdi mahalle ölçeğinde bir üretim alanına dönüşmüş durumda. Sub Istanbul, genç sanatçılar için bir atölye ve sergi alanı sunarken, Balat’ın tarihî dokusuna saygı duyarak yenilikçi işler üretiyor. Ziyaretler yalnızca randevu ile yapılıyor ve sıklıkla site-specific işler sergileniyor.
🧪 Mekân106 – Feriköy / Bomonti
Adeta bir sanat laboratuvarı. Performans sanatı, sound art ve yeni medya üzerine çalışan sanatçıların bir araya geldiği bu küçük ama çok katmanlı mekân, sık sık workshoplar ve spontane performanslara ev sahipliği yapıyor. Bomonti’nin endüstriyel geçmişiyle iyi bir bağ kuruyor.
🌀 Bunker – Taksim / Cihangir Arası
Eski bir sığınak restore edilerek bağımsız bir sergi alanına dönüştürülmüş. Güncel sanatla politik anlatıların kesiştiği işlere yer veriyor. Enstalasyonlar, dijital işler ve deneysel metin okuma etkinlikleriyle dikkat çekiyor. İsmi gibi: yeraltı, sarsıcı ve karanlık.
🖼 Manifold – Online + Sürpriz Fiziksel Buluşmalar
Tam anlamıyla fiziksel bir “mekân” değil. Ancak İstanbul’daki bağımsız sanat ve tasarım sahnesini en rafine şekilde belgeleyen bir platform. Bazen Kadıköy, bazen Ayvansaray’daki terk edilmiş bir dükkânda pop-up sergiler düzenliyor. E-mail listesine kayıt olanlara “gizli” etkinlik konumları gönderiliyor.
🌾 Orta Format Kolektifi – Moda
Fotoğraf ve görsel kültür üzerine kurulu kolektifin hem bir yayın hem de bir üretim mekânı var. Arka bahçesi olan bu küçük stüdyo, sanat konuşmalarına, film gösterimlerine ve editoryal çalışmalara ev sahipliği yapıyor. Yerli üretimi ön planda tutuyor.
🐚 BAHAR – Kuzguncuk
Sadece ilkbahar aylarında açılan mevsimlik bir sanat inisiyatifi. Her sezon yeni bir temayla karşımıza çıkıyor ve hem iç hem dış mekânda yer alan işlerle sessiz bir manifesto sunuyor. Katılım için açık çağrılar açılıyor, ama başvuru şartları oldukça deneysel.
🏭 Atölye Cer – Haydarpaşa Garı Arka Yüzü
Terk edilmiş ray hattı boyunca konumlanan endüstriyel bir yapı içinde yaratılan bir sanat ve düşünce alanı. Sanayi sonrası alanları sanatla dönüştürmeyi amaçlayan bu yapı, mimari ile enstalasyon arasında bir deneyim sunuyor. Çok az kişi biliyor ama gidenler dönmek istemiyor.
🧯 Parazit Kolektif – Fikirtepe
Yıkılmak üzere olan binalarda hayata geçirilen geçici sergilerle tanınıyor. “Kentsel dönüşüm” temalı işleriyle şehir eleştirisinin ta kendisi olan bu kolektif, konvansiyonel sergi deneyimini yıkıyor. Ziyaret etmek için en az iki kaynaktan tarih/konum bilgisi edinmek gerek, çünkü her şey geçici.
Apartman No:26 Notu
Bu listeyi hazırlarken yalnızca “bilinen” alternatiflere değil, gerçek anlamda keşif sunan yerlere yöneldik. İstanbul’un alternatif sanat haritası sabit değil; her gün dönüşüyor, taşınıyor, kayboluyor, yeniden doğuyor. Bu mekânlar da tıpkı şehir gibi; kalıcı değil, geçici ama etkileyici.
Aklında bir şey mi var?
Yorumları göster / Yorum bırak