Haus am Lützowplatz’da “Architecture & Morality.Das HaL baut” Sergisini Gezdik!

Temmuz 26, 20253 dk okuma süresi

Geçtiğimiz dönemde Berlin’deki Haus am Lützowplatz (HaL)‘da açılan ve bizi çok etkileyen bir sergi vardı: “Architecture & Morality. Das HaL baut”. HaL derneğinin yeni bina projesini ve kuruluşunun 60. yıl dönümünü anan bu özel sergiyi gezme fırsatı bulduk ve mimarinin sadece yapılar değil, aynı zamanda etik ve tarihle nasıl iç içe geçtiğini bizzat deneyimledik. Küratörlüğünü Asja Wolf’un üstlendiği sergi, David Watkin’in 1977 tarihli “Morality and Architecture” kitabından ve Orchestral Manoeuvres in the Dark (OMD) grubunun 1981 tarihli aynı adlı albümünden ilham alarak mimari ve ahlak arasındaki ilişkiyi inceliyordu.

Sergiyi gezerken, HaL’in bahçesinin arkasında Berlinli mimar Edgar Döwe tarafından tasarlanan yeni bina projesinin planlarına ve belgelerine tanık olduk. Bu projenin, sanatçılar için konutlar, yeni sergi alanları sağlamayı ve 1987 Berlin Uluslararası Yapı Sergisi’nden kalma ihmal edilmiş bir kentsel durumu tamamlamayı amaçladığını gördük. Bu, sadece bir inşaat projesi değil, aynı zamanda şehrin ve sanatın geleceğine yapılan bir yatırım gibiydi.

Sergi bizi, HaL’in bulunduğu Lützowplatz 9’daki binanın kendi derin tarihine de götürdü. Aslen 1873’te inşa edilmiş neoklasik bir şehir villası olan bu yapı, Nazilerin haksız uygulamaları nedeniyle 1940’ta bir sergi evine dönüşmüştü. 1959’dan sonra ise Willy Brandt liderliğindeki bir grubun çabalarıyla, liberal odaklı çağdaş sanat için bir mekan haline getirilmişti; bu misyonun HaL’i günümüze kadar şekillendirdiğini hissettik. İsrailli sanatçı Ariane Littman’ın evin anlaşılması güç geçmişine değinen eseri, bu tarihi katmanları gözler önüne seren çarpıcı bir noktaydı.

“Das HaL baut” sergisi, bir binanın sadece tuğla ve harçtan ibaret olmadığını, aynı zamanda şehrin, toplumun ve sanatın yaşayan bir belleği olduğunu bize gösterdi. Mimari projelerin ardındaki ahlaki ve tarihsel sorumlulukları sorgularken, geçmişin izlerinin bugünü ve geleceği nasıl şekillendirdiğine dair önemli çıkarımlar yaptık.