Arbus’un dünyası, toplumun normal kabul ettiği sınırların bittiği yerde başlar. Gropius Bau, sanatçının 1950’lerin sonundan 1971’deki ölümüne kadar ürettiği 454 orijinal karanlık oda baskısını, kronolojik bir sırayla değil, tonal bir bütünlükle bir araya getiriyor. Arbus, üst sınıf geçmişinin steril yalıtılmışlığına bir başkaldırı olarak kamerayı, kendisine “yasaklanmış” olan o tekinsiz alanlara girmek için bir anahtar gibi kullandı.
Arbus’un pratiğinin merkezinde, sanatçının niyet ve etki arasındaki boşluk olarak tanımladığı o kavram yatar: İnsanların dış dünyaya sunmak istedikleri imaj ile saklamayı başaramadıkları gerçeklik arasındaki o sızıntı. Objektifini biyolojik nadirliklere, drag queen’lere, seks işçilerine ve normatif toplumun tuhaf olarak etiketlediği herkese çevirirken, onları birer nesne olarak değil, doğrudan göz hizasında buluştuğu birer özne olarak konumlandırdı.
Mekânsal Bir Röntgencilik: Metal Labirent ve Aynalar
Serginin en dikkat çekici yanı, alışılagelmiş galeri düzenini yıkan yerleştirme tasarımı. Ziyaretçiler, her odaya labirent gibi yayılmış siyah, geometrik metal yapıların arasında dolaşmaya zorlanıyor. Fotoğraflar bu yapılar üzerinde dans ediyor; bazıları devasa yüksekliklerde, bazıları ise yerin hemen üzerinde.
Bu tasarım, izleyiciyi sürekli bir hareket ve gözetleme haline hapsediyor:
-
Fiziksel Mesafe: Bir baskıya bakmak için eğildiğinizde veya parmak uçlarınızda yükseldiğinizde, metal yapıların boşluklarından başka bir ziyaretçinin sizin bakışınızı gözetlediğini fark ediyorsunuz.
-
Aynalar: Stratejik noktalara yerleştirilen aynalar, sizi de Arbus’un o tuhaf takımyıldızının bir parçası haline getirerek, “tanıklık etme” eyleminizin ahlaki ağırlığını hatırlatıyor.
-
Bakışın Suç Ortaklığı: Arbus’un özneleri neredeyse her zaman doğrudan objektife bakar. Bu doğrudanlık, izleyiciyi ya bakışlarını kaçırmaya ya da kendi içsel yaralarıyla yüzleşmeye zorlayan bir suç ortaklığı yaratıyor.
Ziyaret Notları:
-
Konum: Gropius Bau, Niederkirchnerstraße 7, Berlin.
-
Tarih: 18 Ocak 2026’ya kadar devam ediyor.
