Hayalet Kuartet: Hera Büyüktaşcıyan’dan Arter’de Kimlik, Bellek ve İstanbul Sırları

Kasım 28, 20253 dk okuma süresi

Bellek katmanları hareketlendiğinde, görünmez olan her şey yüzeye çıkar. Sanatçı Hera Büyüktaşcıyan’ın “Hayalet Kuartet” başlıklı yeni kişisel sergisi, Arter’in 3. kat galerisinde izleyiciyle buluşuyor. Küratörlüğünü Nilüfer Şaşmazer’in üstlendiği bu sergi, sanatçının kimlik, bellek ve doğa kavramlarını merkezine alan pratiğine kapsamlı bir bakış sunuyor.

Büyüktaşcıyan’ın eserleri, Arter binasının konumlandığı iki semtte—Kurtuluş ve Tarlabaşı’nda—köklenen kişisel tarihi üzerinden kentin kırılma anlarına işaret ediyor. Sanatçı, bu kırılmaların izlerini, hafızasından süzülen fragmanlar, yankılar ve boşlukların yarattığı düşsel manzaralarla harmanlıyor; böylece farklı zaman ve mekânların birbirine teyellendiği yeni anlatılar sunuyor.

Görünmez Olanın Mimari ve Fiziksel Belleği

Serginin başlığı “Hayalet Kuartet”, aslen tıp alanında kullanılan, kaybın ardından süren varlık hissini tanımlayan “hayalet uzuv” terimine gönderme yapıyor. Bu dörtlü yapı, serginin dış mekânı içeri taşıyan dört ayrı bölümden oluşuyor: Nekropol, Avlu, Cadde ve Bakış. Bu bölümler, eserlere sızan ateş, hava, su ve toprak elementleri üzerinden yankılanıyor. Geçmiş, bugün, gelecek ve araf olmak üzere dört ayrı zamansallığı da birbirine dokuyan sergi, nesne, form, yüzey ve ses gibi öğelerin içlerinde saklı hayaletlerin belirdiği duyumsama alanları yaratıyor.

Büyüktaşcıyan’ın dokular, sesler ve kentsel manzaralarda izini sürdüğü yapıtları; varlık ve yokluk, yaşam ve ölüm, beden ve ruh, silinme ve yeniden inşa gibi ikiliklerle örülü bir dünyanın tanıklığını üstleniyor. Sanatçı, hâkim anlatılara ve görme biçimlerine meydan okuyarak, yalnızca tarihsel belleği değil, insan-dışı olanı ve algılanan dünyanın ötesini de düşünmeye olanak tanıyor.