Son sekiz yıldır ilk kez bir Alman filmi Cannes Film Festivali’nin ana yarışmasına katıldı ve üstüne üstlük bir Alman kadın yönetmen için bir ilk olan Jüri Ödülü‘nü kazandı: Mascha Schilinski‘nin “In die Sonne schauen” (Güneşe Bakmak) filmi.
Film, 100 yıllık bir zaman diliminde, Altmarck’ta bulunan bir dörtgen çiftlik evinde yaşayan dört kadın ve kız Alma, Erika, Angelika ve Lenka’nın hayatını ve ailelerini ele alıyor. Schilinski, hikayeyi onlarca yıl arasında ileri geri atlayarak, çağrışımsal bir anlatımla kuruyor. Bu kadınlar, içine doğdukları hayat ve zamanla mücadele ederken, çiftliğin üzerinde adeta korkunç bir lanet asılı duruyor; yoksa bu, sadece ataerkilliğin dehşeti mi?
Schilinski, bu anı akışını anlatmak için alışılmadık görsel araçlar kullanıyor. Kamera, anahtar deliklerinden, duvar çatlaklarından, elbiselerin arasından ve aşağısından bakıyor. Bazen görüntü aniden bulanıklaşırken, bazen de figürler karanlıktan sıyrılıp çıkıyor. Bakışlar sık sık kelimelerle ifade edilemeyeni anlatıyor ve düzenli olarak doğrudan izleyiciye yöneliyor. Bu bakışlar, sorular ve suçlamalarla dolu. Filmin ses kuşağında ise tıkırtılar, hışırtılar ve uğultular yankılanıyor.
Film, Almanya tarihi, dini ve toplumunun Alman kadınlarına yüklediği acıları, yaraları ve nesiller arası travmaları konu alıyor. Ölüm ve öte dünya, kadınların hayatında o kadar büyük bir rol oynuyor ki, film “Bir Alman Ağıtı” veya “Bir Alman Hayalet Hikayesi” alt başlıklarını da taşıyabilir. Ölüler her yerde var, çocuklar ve yaşlılar ölüyor, kadınlar korkunç bir hayattan, erkeklerin onlara yapabileceklerinden duydukları endişeyle veya miras aldıkları intihara meyilli eğilimler nedeniyle birden fazla kez ölüme sığınıyor. Alma, Erika, Angelika ve Lenka için varoluş, bu dünya ile öteki dünya arasındaki sınır çizgisinde, cinselliğin de yuvası olduğu yerde, çünkü cinsellik özellikle kadınlar için yasak ve günahkar bir şey olarak tasvir ediliyor.
Dünya Sineması Sahnesinde Bir Alman Harikası
Schilinski’nin filmi, estetik ve oyunculuk gücüyle, aynı zamanda tüyler ürpertici ve rahatsız edici bir şiir gibidir. Güçlü ve vizyoner bir enerji yayan film, Alman sinemasının son yıllarda yarattığı eserlerin çok ötesinde duruyor. Bu ülkede daha önce böylesine bir filmin yapılmadığını söylemek abartı olmaz. “In die Sonne schauen” bir dünya sineması başyapıtıdır.
Yönetmen: Mascha Schilinski
Oyuncular: Hanna Heckt, Lea Drinda, Lena Urzendowsky, Laeni Geiseler
Ödül: Cannes Film Festivali Jüri Ödülü
Konu: Nesiller arası travma, ataerkillik, kadınların varoluşu
