Alkan Avcıoğlu’nun yönettiği Gerçek Ötesi (Post Truth), sinema tarihinde bir ilke imza atarak tamamen yapay zekâ ile üretilmiş ilk uzun metrajlı belgesel oldu. Film, gerçeklik ve teknoloji arasındaki sınırların bulanıklaştığı bir dönemde, izleyiciyi kendi algısını sorgulamaya davet ediyor. Türkiye’de Temmuz 2025’te Başka Sinema dağıtımıyla gösterime giren belgesel, uluslararası prömiyerini 10–19 Ekim tarihlerinde düzenlenecek 41. Varşova Film Festivali’nde gerçekleştirecek. Festival program direktörü Bartek Pulcyn, Variety’ye verdiği demeçte filmi “dünyanın ve insanlığın bugünü ve geleceği hakkında temel sorular soran” bir yapıt olarak tanımladı.
Senaryosu Avcıoğlu ve multidisipliner sanatçı Vikki Bardot tarafından kaleme alınan film, enformasyon bombardımanı, bilişsel çelişkiler ve hakikatin değer kaybı gibi çağdaş meseleleri katmanlı bir dille ele alıyor. Tüm görüntüleri, ses ve müzikleri yapay zekâ araçlarıyla üretilen film için iki yıllık bir yapım süreci sonunda 60 saate yakın bir görsel havuz oluşturuldu; müzikler içinse binden fazla parça üretildi. Yönetmen, Gerçek Ötesi’ni “yapay zekânın marifetlerini sergileyen ucuz bir numara değil, belgesel türünün sınırlarına ve temsil ettiği gerçekliğe dair kavramsal bir sorgulama” olarak nitelendiriyor. Filmde Jean Baudrillard’ın düşüncelerinden, Adam Curtis’in anlatı katmanlarından ve Godfrey Reggio’nun görsel vizyonundan beslenen, Tarkovski, Godard ve Leos Carax’a göndermeler yapan metinlerarası bir yapı göze çarpıyor.
Türkiye’de vizyona giren ilk yapay zekâ yapımı film olarak da kayda geçen Gerçek Ötesi, sinema yazarlarından yoğun övgü aldı. Selin Gürel, filmin “geleceğin sinema kitaplarında kendine ait bir bölüm oluşturacağını” vurgularken, Mehmet Açar filmi “erken dönemin en güçlü yapay zekâ sineması örneklerinden biri” olarak değerlendirdi. Uğur Vardan, eseri “sadece bizim için değil, dünya sineması için de bir ilk” diye tanımlarken, Rıza Oylum “biçim ve içerik olarak öncü bir çalışma” dedi. Burak Göral filmi “hipnotize edici ve sarsıcı” bulurken, Kerem Akça da “yılın en iyi yerli filmi” olarak öne çıkardı.
Avcıoğlu’nun sanatsal üretimi sadece sinema ile sınırlı değil. Yönetmen, bu ay dünyaca ünlü fotoğrafçı Edward Burtynsky ile birlikte New York’ta açtığı Hypertopographics sergisiyle fotoğraf ve yapay zekâ arasında öncü bir işbirliği ortaya koydu. Heft Gallery’de 5 Ekim’e kadar devam eden sergi, insanlığın gezegen üzerindeki etkisini sorgulayan büyük ölçekli çalışmalarla dikkat çekiyor. Sergi, yapay zekâ sanatının kurumsal düzeyde kabulü açısından da önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Gerçek Ötesi, sinemada yapay zekânın geleceğine dair yalnızca teknik değil, aynı zamanda felsefi ve estetik sorular ortaya atan öncü bir deneyim olarak tarihe geçti. Avcıoğlu’nun bu filmi, hem Türkiye sineması hem de uluslararası film kültürü açısından yeni bir dönemin başlangıcı olarak kayda değer bir yerde duruyor.
