17 Kasım 2025 – 21 Şubat 2026
Olivier Theatre, National Theatre – Londra
Londra’nın South Bank yakasında, tarihi National Theatre’ın Olivier sahnesi bu sezon Noel Streatfeild’in klasikleşmiş romanı Ballet Shoes’a ev sahipliği yapıyor. Katy Rudd’ın yönettiği, Kendall Feaver tarafından sahneye uyarlanan bu yeni yapım; büyüme, kız kardeşlik, özgürleşme ve “kendi sesiyle dünyada yer açma” üzerine kurduğu anlatısıyla sezonun dikkat çeken yapımlarından biri.
Bir ev, üç kız kardeş ve geleceği yeniden yazma isteği
Oyun, Londra’nın eski bir evinde başlıyor: duvarlarında fosiller, köşelerinde dinozor kemikleri, raflarında yarım kalmış araştırmalar olan, hem dağınık hem merak uyandırıcı bir mekân.
Bu evde yaşayan üç evlatlık kardeş — Pauline, Petrova ve Posy — kendilerine ait bir yön arıyor.
Her biri farklı bir dünyaya açılıyor:
-
Pauline sahneye,
-
Petrova makinelere ve gökyüzüne,
-
Posy ise balenin disiplinine.
Ancak Streatfeild’in metnini zamansız kılan şey, bu yolculukların bir “yetenek hikâyesi” olmaktan çok daha fazlası olması. Oyun, kadınların kendilerine tanımlanan rollerin dışına çıkabilme cesareti üzerine kurulu. 1930’ların Londra’sında geçen hikâye, günümüzün tartışmalarına hâlâ doğrudan temas ediyor:
Kime dönüşmek isteriz? Toplum bu dönüşüme ne kadar izin verir?
Katy Rudd’ın sezgisel dokunuşu
Katy Rudd, The Ocean at the End of the Lane ile kurduğu etkileyici görselliği Ballet Shoes’a taşırken; büyülü gerçekçilik ile sahne pratiği arasında titiz bir denge kuruyor.
Sahnelemede öne çıkan noktalar:
-
Minimal ama işlevsel dekor; evin “bilimsel dağınıklığını” teatral bir atmosfer hâline getiriyor.
-
Hareket tasarımı, özellikle Posy çevresinde, oyunun ritmini belirleyen bir rol üstleniyor.
-
Kardeşler arasındaki küçük mizahi etkileşimler, yapımı ağır melodramdan uzak tutuyor.
Rudd’ın yorumu, romanın nostaljisini koruyor ancak onu çağdaş bir seyircinin okuma alanına taşıyor.
Kız kardeşliğin sıcaklığı ve kayıpların gölgesi
Yapımın yaş sınırlamasının 7+ olarak belirlenmesine karşın, oyun yetişkin izleyiciye de güçlü temalar sunuyor. Metnin merkezinde adoptiyon, aidiyet ve kayıp gibi ağır duygular var. Sylvia ve Nana’nın koruyucu ama kırılgan halleri, çocukların kendi dünyalarını kurma çabasının arka planında önemli bir yer tutuyor.
Oyun, duygusal açıdan yumuşak ama sarsıcı olmayan bir yere konumlanıyor. Kayıp teması seyirciyi yoğun bir dramla baş başa bırakmıyor; daha çok, aile olmanın kırılgan ama onarıcı tarafını görünür kılıyor.
Kadınlar için mümkün olanın çerçevesi
Ballet Shoes, yazıldığı dönemin sınırlarına rağmen “kadınların ne olabileceği” fikrini merkeze alan bir eser. Feaver’ın uyarlaması, bunu daha açık bir biçimde vurguluyor.
Kız kardeşlerin tutkularını takip etmek istemeleri, bireysel bir cesaretten çok daha fazlası: Erken 20. yüzyıl İngiltere’sinde kadın öznesinin genişleyen alanına dair bir sahnelemeye dönüşüyor.
Pauline’in sahnedeki ışıltısı, Petrova’nın mühendislik tutkusuna duyduğu kararlılık, Posy’nin disiplinli bale çalışmaları — hepsi farklı bir direniş biçimi.
Olivier sahnesinde samimi ama geniş ölçekli bir anlatı
National Theatre’ın Olivier sahnesi, büyük yapımlar için tasarlanmış bir mekân olmasına rağmen Ballet Shoes’ta daha yatay bir anlatı kurulmuş.
Dekor ve ışık tasarımı, geniş alanı parçalayarak evin sıcaklığını ve kardeşlik hissini sahnede taşınabilir kılmış.
Anoushka Lucas’ın yer aldığı kadro, genç oyuncularla birlikte güçlü bir topluluk hissi veriyor.
Apartman No:26 Notu
Klasik bir metnin çağdaş bir nefesi
Ballet Shoes, yüzeyde bir büyüme hikâyesi gibi görünse de, aslında kadın öznesinin tarihsel seyri üzerine kurulmuş ince, sıcak ve incelikli bir oyun.
Katy Rudd’ın yönetimi oyunu hem çocuklar hem yetişkinler için erişilebilir kılıyor; ama en önemlisi şu soruyu güncel tutarak bırakıyor:
Kendimiz için seçtiğimiz hayat, bize verilenle ne kadar çelişebilir?
National Theatre’ın bu yeni yorumu, Londra seyirci için hem nostaljik hem yenilikçi bir deneyim sunuyor.
